Φανταστείτε έναν κόσμο όπου οι μηχανές μπορούν να κατανοούν τον ανθρώπινο λόγο, να επεξεργάζονται τεράστιες ποσότητες δεδομένων και να κάνουν με ακρίβεια προβλέψεις. Αυτός είναι ο κόσμος μας, όχι στο μακρινό μέλλον, όχι στα επόμενα δέκα χρόνια, αλλά τώρα.

Ο αντίκτυπος της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση είναι και θα είναι τεράστιος, φέρνοντας επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι διδάσκουν και μαθαίνουν. Φυσικά, τίθεται το εξής ερώτημα.

Οι αλλαγές που νομοτελειακά θα έρθουν, θα είναι καλές ή κακές;

Σε αυτό το άρθρο, θα εξερευνήσουμε τις δυνατότητες και τα μειονεκτήματα του ChatGPT στην εκπαίδευση.

Το ChatGPT στο σχολείο. Τι να περιμένετε;

Το ChatGPT είναι ένα μοντέλο γλώσσας Τεχνητής νοημοσύνης (Artificial Intelligence, AI) με το οποίο έχουν ήδη αρχίσει να πειραματίζονται εκπαιδευτικοί από όλο τον κόσμο. Από την αυτοματοποιημένη διδασκαλία μέχρι τη βαθμολογία εργασιών και τη δημιουργία περιεχομένου, αυτή η τεχνολογία έχει τη δύναμη να αλλάξει την εκπαίδευση. Ωστόσο, όπως με κάθε τι καινούργιο, πρέπει να αναλογιστούμε τα πιθανά προβλήματα που δεδομένα θα προκύψουν.

Ελάτε λοιπόν να ανακαλύψουμε πώς το ChatGPT και άλλα προηγμένα μοντέλα γλώσσας AI πρόκειται να αλλάξουν την εκπαίδευση όπως την ξέρουμε.

Διόρθωση εργασιών

Έχετε καταπονηθεί από τον φόρτο εργασίας αλλά θέλετε να παρέχετε στους μαθητές σας λεπτομερή σχόλια σχετικά με την δουλειά τους; Το ChatGPT είναι εδώ για να σας βοηθήσει.

Απλώς, ζητήστε από το ChatGPT να διορθώσει την εργασία του για σας και να επισημάνει τυχόν λάθη. Το AI θα αναλύσει γρήγορα τα δεδομένα και θα εντοπίσει τα λάθη των μαθητών. Μπορείτε επίσης να ζητήσετε από το ChatGPT να σας δώσει προτάσεις για το τι μπορούν να βελτιώσουν οι μαθητές.

Ουσιαστικά, το δύσκολο κομμάτι είναι να θέσετε τις σωστές ερωτήσεις στο ChatGPT, ώστε να λάβετε την κατάλληλη απάντηση.

Δημιουργία περιεχομένου

Μια άλλη χρήση του ChatGPT θα ήταν η δημιουργία εκπαιδευτικού περιεχομένου. Ως δωρεάν, τουλάχιστον προς το παρόν, εφαρμογή ανοιχτού κώδικα, το ChatGPT προσφέρει την μετατροπή οποιασδήποτε προτροπής (prompt) σε ενδιαφέρον σχέδιo μαθήματος, κουίζ ή δραστηριότητας.

Για παράδειγμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ChatGPT για να σας δώσει προτάσεςι για δραστηριότητες εντός ή εκτός τάξης. Προφανώς, μπορείτε και εδώ που τα λέμε πρέπει να το κάνετε, να προσαρμόσετε αυτές τις δραστηριότητες ώστε να ταιριάζουν με τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των μαθητών σας, απλώς δίνοντας πρόσθετες προτροπές στο σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης. Επιπλέον, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ChatGPT για να βελτιώσετε τα τρέχοντα σχέδια μαθήματος και να δημιουργήσετε πρόσθετο περιεχόμενο, όπως διαλόγους ή ασκήσεις, για να συμπληρώσετε τομείς που το σχολικό βιβλίο δεν καλύπτει επαρκώς.

Με το ChatGPT στην φαρέτρα σας δεν υπάρχει περίπτωση να ξεμείνετε από ιδέες για το μάθημα

Ανάλυση δεδομένων των μαθητών

Πώς θα σας φαινόταν αν σας έλεγα ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορούσε να προσφέρει προβλέψεις για το μέλλον της τάξης και τους μαθητές σας; Τα λεγόμενα learning analytics δεν είναι κάτι νέο στην εκπαίδευση. Μέχρι τώρα, χρειαζόταν συνδρομή σε κοστοβόρα συστήματα για την ανάλυση και την εκτέλεση προβλέψεων. Ευτυχώς, το ChatGPT μπορεί πολύ εύκολα και εδώ να μας δώσει λύσεις.

Μπορείτε να εισαγάγετε δεδομένα μαθητών και να ζητήσετε από το ChatGPT να προβλέψει τις μελλοντικές επιδόσεις τους, επιτρέποντάς σας να παρέμβετε έγκαιρα και να υποστηρίξετε αυτούς που το έχουν ανάγκη. Για παράδειγμα το ChatGPT, χρησιμοποιώντας δεδομένα όπως το εύρος συμμετοχής των μαθητών, τις βαθμολογίες τους και άλλα στοιχεία, μπορεί να εντοπίσει εκείνους που κινδυνεύουν να μείνουν πίσω. Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να παρέμβετε έγκαιρα και να προσφέρετε βοήθεια σε αυτούς τους μαθητές. Φανταστείτε πόσο συμπεριληπτική και χρήσιμη θα ήταν αυτή η δυνατότητα.

Βοήθημα για το σπίτι

Εκτός από τους εκπαιδευτικούς και οι μαθητές μπορούν να εκμεταλλευτούν το ChatGPT. Ας δούμε πως.

Με το ChatGPT ως τον προσωπικό τους βοηθό στο σπίτι, οι μαθητές μπορούν να ξεκλειδώσουν την πόρτα σε έναν κόσμο γνώσης και κατανόησης ακόμη και των πιο απαιτητικών εννοιών. Εισάγοντας απλώς την ερώτησή τους, μπορούν να ζητήσουν από το ChatGPT να τους παρέχει σαφείς και κατανοητές επεξηγήσεις ακόμα και για τις πιο ασαφείς διατυπώσεις. Με τις προηγμένες δυνατότητές του, το ChatGPT μπορεί ακόμη και να βοηθήσει στη βελτίωση των δεξιοτήτων γραφής, δημιουργώντας δοκίμια και παρέχοντας σχόλια σχετικά με τη γραμματική, τη δομή και το περιεχόμενο, όλα προσαρμοσμένα στο ατομικό επίπεδο κάθε μαθητή. 

Η ικανότητα του ChatGPT να προσαρμόζεται στο επίπεδο του χρήστη είναι πραγματικά εντυπωσιακή. 

Μπορεί να προσφέρει εξατομικευμένη ανατροφοδότηση, καθοδήγηση και προσαρμοσμένους πόρους στα δυνατά σημεία και αδυναμίες των μαθητών, ενισχύοντας την κατανόηση ακόμα και των πιο δυσνόητων εννοιών.

Φανταστείτε ένα μαθητή ο οποίος έχει κολλήσει προσπαθώντας να κατανοήσει ένα φαινόμενο από το μάθημα της Φυσικής. Με το ChatGPT, δεν χρειάζεται να παλεύει μόνος του. Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να ανιχνεύσει και να ανταποκριθεί στο κενό αυτό και να παρέχει βήμα-βήμα επεξήγηση, ασκήσεις για να εξασκηθεί και να δώσει ανατροφοδότηση, προσαρμοσμένη στο επίπεδο του. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται πια οι μαθητές να βασίζονται μονάχα στην παραδοσιακή διδασκαλία. Αντίθετα, μπορούν να λάβουν την επιπλέον βοήθεια που χρειάζονται όταν τη χρειάζονται, από την άνεση του σπιτιού τους.

Περιορισμός της κριτικής σκέψης

Προφανώς, όλα τα προηγούμενα έχουν κι ένα κόστος. Το ChatGPT και άλλα συστήματα που λειτουργούν με Τεχνητή Νοημοσύνη μπορούν να παρέχουν στους μαθητές σημαντική βοήθεια, αλλά μπορούν επίσης να τους δημιουργήσουν και εξάρτηση, μην επιτρέποντας να λειτουργήσουν αυτόνομα. 

Η υπερβολική χρήση του ChatGPT, και κατά συνέπεια η εξάρτηση από αυτό, θα τους αναγκάσει να βασίζονται τόσο πολύ σε αυτό για να ολοκληρώσουν εργασίες που θα τους είναι αδύνατο να λειτουργούν χωρίς βοήθεια.

Με αυτό τον τρόπο θα πάψουν να σκέφτονται δημιουργικά και ανεξάρτητα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, ακαδημαϊκών αλλά και μετέπειτα των επαγγελματικών. Με το ChatGPT να τους προσφέρει απλόχερα προ-δημιουργημένο περιεχόμενο, οι μαθητές δεν θα μπαίνουν καν στον κόπο να καλλιεργήσουν τον δικό τους τρόπο σκέψης.

Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι οι μαθητές εργάζονται πάνω σε μια έρευνα και βασίζονται αποκλειστικά στο ChatGPT για να βρουν έτοιμες αναφορές και δεδομένα. Με αυτό τον τρόπο δεν είναι δυνατό να κατανοήσουν καμία επιστημονική έννοια, πόσο μάλλον να καλλιεργήσουν οποιαδήποτε δεξιότητα.

Απώλεια ανθρώπινης επαφής

Υπάρχει ένα άλλο σημαντικό μειονέκτημα στη χρήση του ChatGPT. Αυτή είναι η απώλεια της ανθρώπινης επαφής. Η κλασσική εκπαίδευση προωθεί σε μεγάλο βαθμό τη δημιουργία συναισθηματικών δεσμών μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών.

Ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης όμως δεν είναι σε θέση προσφέρει τη συναισθηματική υποστήριξη που μπορούν να λάβουν οι μαθητές από ένα ανθρώπο.

Στα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης, δεν υπάρχει οικειότητα, άρα και ούτε και ενσυναίσθηση. 

Σκεφτείτε για παράδειγμα ένα μαθητή που δυσκολεύεται με ένα προσωπικό του ζήτημα. Ο πραγματικός εκπαιδευτικός μπορεί να του δώσει συμβουλές με ενσυναίσθηση αντί να παρέχει απλώς μια εξήγηση στείρων δεδομένων. Επιπλέον, ο πραγματικός εκπαιδευτικός μπορεί να παρέχει συναισθηματική υποστήριξη και καθοδήγηση, ενώ ένα σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης μπορεί να μην είναι σε θέση να κατανοήσει πλήρως ή να ανταποκριθεί στις συναισθηματικές ανάγκες του μαθητή. Αυτή η ανθρώπινη επαφή είναι ζωτικής σημασίας για τους μαθητές που χρειάζονται επιπλέον υποστήριξη και ενθάρρυνση.

Επίλογος

Τα παραδείγματα που συζητήσαμε είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου όσον αφορά τις δυνατότητες του ChatGPT και άλλων προηγμένων γλωσσικών μοντέλων στην εκπαίδευση.

Οι πραγματικές δυνατότητες αυτών των τεχνολογιών είναι πραγματικά συγκλονιστικές και όλα εξαρτώνται από το πώς θα επιλέξουμε να τις αξιοποιήσουμε και να τις χρησιμοποιήσουμε στην τάξη.

Φανταστείτε τις δυνατότητες: εξατομικευμένες, μαθησιακές εμπειρίες προσαρμοσμένες στα δυνατά και αδύναμα σημεία κάθε μαθητή, αυτοματοποιημένη αξιολόγηση, παροχή σχολίων, όλα με το πάτημα ενός κουμπιού. Η εκπαίδευση αλλάζει και το ChatGPT πρωτοστατεί στην αλλαγή. Όμως τα βήματα που θα γίνουν πρέπει να είναι προσεκτικά, εξετάζοντας τα πιθανά μειονεκτήματα, διασφαλίζοντας ότι η Τεχνητή Νοημοσύνης εντέλει θα ενισχύσει τη μάθηση και δεν θα αποτελέσει τροχοπέδη. Καθώς συνεχίζουμε να εξερευνούμε τις απεριόριστες δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση, το μέλλον φαίνεται πιο λαμπρό από ποτέ και ανυπομονούμε να δούμε πού θα μας οδηγήσει στη συνέχεια αυτό το συναρπαστικό ταξίδι.