Καλύπτει η εκπαιδευτική λύση που αναπτύσσετε τους μαθησιακούς στόχους; Είναι φιλική προς το μαθητή και πλήρως λειτουργική; Για να δώσετε απαντήσεις σε αυτά τα σημαντικά ερωτήματα πριν να παραδώσετε το τελικό προϊόν, χρειάζεται να προχωρήσετε στην διασφάλιση της ποιότητας του. Στο τρέχον άρθρο θα δούμε πως θα διασφαλίσετε την ποιότητα των δικών σας εκπαιδευτικών προϊόντων. 


Τα επίπεδα διασφάλισης ποιότητας

Αφού ολοκληρώσετε την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού σας προϊόντος, οφείλετε να το δοκιμάσετε πριν το παραδώσετε. 

Για το σκοπό αυτό υπάρχουν τρία επίπεδα διασφάλισης της ποιότητας του τελικού προϊόντος. Ο έλεγχος δοκιμής Alpha, ο έλεγχος Beta και ο έλεγχος Gold

Στις περιπτώσεις μικρών έργων, όπως κατασκευή προγραμμάτων eLearning οι έλεγχοι Alpha και Beta εξασφαλίζουν υψηλή ποιότητα για το τελικό προϊόν. Σε περιπτώσεις εμπορικών εφαρμογών από την άλλη, στις οποίες το πιθανό ακροατήριο χρήσης και ο διαθέσιμος προϋπολογισμός είναι μεγαλύτεροι, είναι ζητούμενο και το τρίτο επίπεδο διασφάλισης ποιότητας, αυτό της δοκιμής Gold. Στο συγκεκριμένο άρθρο θα εστιάσουμε στα δυο πρώτα στάδια ελέγχου, τα Alpha και Beta.

Δοκιμή Alpha

Αρχικά μέσα από το στάδιο δοκιμής (ή ελέγχου) Alpha, ελέγχεται αν το προϊόν λειτουργεί με τον τρόπο που πρέπει σε επίπεδο διεπαφής, δηλαδή σε σχέση με το περιβάλλον που θα το χρησιμοποιήσει ο χρήστης. Πολύ συχνά, κατά τη δοκιμή Alpha αποκαλύπτονται διάφορες ελλείψεις όπως ζητήματα με λάθος διατυπωμένες ή διφορούμενες οδηγίες, με συνδέσμους οι οποίοι δεν λειτουργούν, με ορθογραφικά ή συντακτικά λάθη, ίσως ανεπαρκώς αναπτυγμένες αλληλεπιδράσεις, μη συγχρονισμένο ήχο,  βίντεο, κλπ.  

Η δοκιμή Alpha, συνήθως πραγματοποιείται “εντός των τειχών”, δηλαδή από την ομάδα ανάπτυξης και μέλη της ευρύτερης ομάδας σας. Στόχος είναι να εντοπιστούν τέτοιες πιθανές ελλείψεις, επιτρέποντας στον εκπαιδευτικό σχεδιαστή και τους προγραμματιστές να τις διορθώσουν πριν αυτές φτάσουν στο μαθησιακό ακροατήριο, μειώνοντας εν τέλει την αξία του εκπαιδευτικού προϊόντος. 

Δοκιμή Beta

Σε επόμενη φάση βρίσκεται το επίπεδο ελέγχου Beta. Ο έλεγχος Beta έχει τεράστια σημασία για την διασφάλιση ποιότητας, καθώς πρώτη φορά το προϊόν δίνεται εκτός της δικής σας ομάδας ανάπτυξης. Κατά τη διάρκεια αυτού του επιπέδου, πρέπει το προϊόν να δοθεί σε μια (εξωτερική) ομάδα ελέγχου. Στις περιπτώσεις προγραμμάτων κατάρτισης e-learning ή εφαρμογών συνήθως αποτελείται από Subject τους Matter Experts, ενώ πιο σπάνια συμπεριλαμβάνονται και μέλη του ακροατηρίου που θα δοθεί το εκπαιδευτικό προϊόν. 

Σε αυτό το επίπεδο, καλό είναι να αποφύγετε να κάνετε επιτόπιες αλλαγές στα προβλήματα που οι Subject Matter Experts θα εντοπίσουν. Οι αλλαγές πρέπει να περιμένουν έως ότου ο έλεγχος Beta ολοκληρωθεί. Για να διασφαλιστεί η ποιότητα του προϊόντος, παράλληλα με τον έλεγχο Beta, μπορείτε να έχετε προμηθεύσει τους Subject Matter Experts με μια λίστα ελέγχου ποιότητας του έργου, έτσι ώστε να διευκολύνετε αυτή την διαδικασία

Ερωτήσεις ελέγχου

Η λίστα ελέγχου αποτελείται από συγκεκριμένες ερωτήσεις οι οποίες θα σας βοηθήσουν να εντοπίσετε και ακολούθως να διορθώσετε τα ενδεχόμενα αυτά σφάλματα που θα εντοπιστούν. 

  • Καλωσορίζεται και εισάγεται στον σκοπό και στη δομή του μαθήματος πριν από την έναρξη του πρώτου κεφαλαίου, ο μαθητής;
  • Είναι το μάθημα χωρισμένο σε επιμέρους κεφάλαια και ενότητες;
  • Υπάρχει μια σύντομη και περιεκτική περιγραφή για το μαθητή, ώστε να κατανοεί το περιεχόμενο που θα παρουσιαστεί σε κάθε κεφάλαιο, πριν από την έναρξη του;
  • Είναι διατυπωμένοι οι μαθησιακοί στόχοι, σε επίπεδο μαθήματος (course), με μετρήσιμους όρους;
  • Είναι διατυπωμένοι οι μαθησιακοί στόχοι, σε επίπεδο κεφαλαίων, με μετρήσιμους όρους;
  • Είναι συνεπείς οι μαθησιακοί σε επίπεδο κεφαλαίων με τους μαθησιακούς στόχους σε επίπεδο μαθήματος (course);
  • Καλύπτονται οι μαθησιακοί στόχοι του μαθήματος (course) από το περιεχόμενο των επιμέρους κεφαλαίων;
  • Καλύπτονται τα κεφάλαια από το περιεχόμενο και τις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτά;
  • Ενισχύεται το περιεχόμενο με οπτικά ή/και ακουστικά στοιχεία (πολυμέσα) καθώς και πρόσθετους πόρους;
  • Είναι τα οπτικά ή/και ακουστικά στοιχεία (πολυμέσα) κατάλληλα για το πολιτισμικό, ακαδημαϊκό και ηλικιακό υπόβαθρο του μαθητή;
  • Είναι το επίπεδο της γλώσσας του μαθήματος, συναφές με το επίπεδο του ακροατήριου του μαθήματος;
  • Είναι το περιεχόμενο είναι σπασμένο σε μικρά τμήματα για καλύτερη κατανόηση του;
  • Έχουν αφαιρεθεί οι πληροφορίες που δεν είναι απαραίτητες για την επίτευξη των μαθησιακών στόχων;
  • Υπάρχει τουλάχιστον ένα παράδειγμα για την υποστήριξη κάθε επιμέρους μαθησιακού στόχου;
  • Καλείται ο μαθητής να εφαρμόσει τη γνώση που διδάχθηκε;
  • Υπάρχουν επαρκείς οδηγίες για την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων, εφόσον αυτές υπάρχουν, που καλείται να ολοκληρώσει ο μαθητής;
  • Εξυπηρετούν οι δραστηριότητες, εφόσον αυτές υπάρχουν, τους μαθησιακούς στόχους;
  • Δίνεται ανατροφοδότηση στο μαθητή μετά την ολοκλήρωση κάθε δραστηριότητας, εφόσον αυτή υπάρχει;
  • Υπάρχουν δραστηριότητες συνεργασίας σε κάθε κεφάλαιο του μαθήματος;
  • Ενισχύουν οι δραστηριότητες συνεργασίας, εφόσον υπάρχουν, το περιεχόμενο του μαθήματος;
  • Συστήνεται ο εκπαιδευτής του μαθήματος, εφόσον υπάρχει, στο μαθησιακό ακροατήριο;
  • Καταγράφεται σε εμφανές σημείο ο τρόπος επικοινωνίας με τον εκπαιδευτή, εφόσον αυτός υπάρχει;
  • Ορίζονται σαφείς πληροφορίες για τους χρόνους απόκρισης και τη διαθεσιμότητα του εκπαιδευτή, εφόσον αυτός υπάρχει;
  • Καταγράφονται εμφανώς οι χρόνοι των τηλεδιασκέψεων, εφόσον αυτές υπάρχουν;
  • Υπάρχουν οδηγίες σύνδεσης στο λογισμικό τηλεδιάσκεψης, εφόσον γίνεται χρήση του;
  • Αποτελείται η παλέτα χρωμάτων προϊόντος με λιγότερα από 4 χρώματα;
  • Υπάρχει υψηλή χρωματική αντίθεση στα κουμπιά και αντικείμενα που οδηγούν σε διάδραση και στα υπόλοιπα στοιχεία της οθόνης;
  • Υπάρχει επαρκής κενός χώρος στις οθόνες του προϊόντος έτσι ώστε αυτές να μην είναι υπερφορτωμένες από κείμενο;
  • Είναι το σώμα του κειμένου στοιχισμένο στα αριστερά;
  • Είναι οι γραμματοσειρές του προϊόντος λιγότερες από 3 στον αριθμό;
  • Είναι χρώματα της γραμματοσειράς είναι ορατά στο χρώμα του φόντου που έχει επιλεγεί;
  • Προωθούν οι οπτικές απεικονίσεις που επιλέχθηκαν την κατανόηση του περιεχομένου;
  • Είναι οι οπτικές απεικονίσεις που επιλέχθηκαν κατάλληλες για το πολιτισμικό ακαδημαϊκό και ηλικιακό υπόβαθρο του μαθησιακού ακροατηρίου;
  • Είναι οι σύνδεσμοι σε εξωτερικές σελίδες είναι εύκολα αναγνωρίσιμοι;
  • Είναι τα ηχητικά ερεθίσματα συγχρονισμένα με το περιεχόμενο, εφόσον αυτά υπάρχουν;
  • Μπορεί η ένταση του ήχου, εφόσον υπάρχουν ηχητικά ερεθίσματα, να τεθεί σε σίγαση ή/και να αυξομειωθεί;
  • Διατίθενται υπότιτλοι τους οποίους ο μαθητής μπορεί να ενεργοποιήσει και να απενεργοποιήσει, εφόσον υπάρχει αφήγηση;
  • Διατίθεται αντίγραφο της αφήγησης στον χρήστη, εφόσον υπάρχει αφήγηση;
  • Είναι η πλοήγηση στις διάφορες οθόνες του προϊόντος εύκολα αναγνωρίσιμη και συνεπής;
  • Έχουν ελεγχθεί οι διάφορες αλληλεπιδράσεις (κουμπιά, αντικείμενα, πλοήγηση) για τη σωστή λειτουργία τους σε όλες τις οθόνες του προϊόντος;
  • Υπάρχει οθόνη ξενάγησης / βοήθειας /επεξήγησης για την χρήση της πλοήγησης στο προϊόν;
  • Έχει βελτιστοποιηθεί από άποψη χρόνου φόρτωσης το τελικό προϊόν;
  • Έχει δοκιμαστεί σε τουλάχιστον 3ις διαφορετικούς περιηγητές (browsers) Η/Υ (desktops, laptops) το τελικό προϊόν;
  • Έχει δοκιμαστεί σε τουλάχιστον 3ις διαφορετικούς περιηγητές (browsers) Mobile (smartphones, tablets) το τελικό προϊόν;

Αναστοχασμός

Τώρα είναι η σειρά σας να κάνετε έλεγχο για διασφάλιση ποιότητας.

Θυμηθείτε το τελευταίο εκπαιδευτικό προϊόν το οποίο αναπτύξατε ή χρησιμοποιήσατε. Αναλογιστείτε την εμπειρία χρήσης του και κάντε αξιολόγηση του με βάση τις ερωτήσεις ελέγχου ποιότητας που θα βρείτε στη σελίδα μας.