Η διαδραστικότητα & η σημασία της στα eLearning προγράμματα μάθησης

---

Παρόλο που τα ηλεκτρονικά προγράμματα εξ ’αποστάσεως μάθησης είναι σε θέση να ξεπεράσουν τους γεωγραφικούς περιορισμούς που προκύπτουν στην συμβατική τάξη αυτό δημιουργεί ταυτόχρονα μια ανασφάλεια στους μανθάνοντες αναφορικά με την ποιότητα και τη συχνότητα της διαδράσης την οποία απολαμβάνουν (Borup, West & Graham, 2012). Στην εξ ‘αποστάσεως εκπαίδευση τα είδη ανάδρασης  κατηγοριοποιούνται σε διαδραστικότητα μεταξύ εκπαιδευομένου – περιεχομένου, εκπαιδευτή – περιεχομένου, διαδραστικότητα εκπαιδευομένου – τεχνολογικού μέσου, αλληλεπίδραση εκπαιδευομένων – εκπαιδευομένων (Chou, Peng & Chang; 2010). H αλληλεπίδραση και η διαδραστικότητα μεταξύ εκπαιδευτικών, μαθητών και περιεχομένου αποτελεί παράγοντα ζωτικής σημασίας στην επίτευξη των στόχων της μαθησιακής διαδικασίας (Wei, Peng & Chou, 2014).

Είδη και σημασία της διάδρασης

Σύμφωνα με τον Yung-Ming (2013) οι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την αντίληψη της διάδρασης την οποία βιώνουν οι χρήστες προγραμμάτων μάθησης έχουν να κάνουν με τον έλεγχο του περιεχομένου και την αλληλουχία της επικοινωνίας, με την ταχύτητα και την συνέπεια της ανταπόκρισης την οποία παίρνουν, την αμφίδρομη και αμοιβαία συνδιαλλαγή με τους εκπαιδευτές καθώς και την εξατομίκευση των απαντήσεων – ανατροφοδοτήσεων που λαμβάνουν στις ερωτήσεις και στις κινήσεις τους. Οι άνωθεν παράγοντες επιδρούν στα ενδογενή κίνητρα των χρηστών, στην αντίληψη για την ευκολία χρήσης του προγράμματος καθώς επίσης και στην θεώρηση αναφορικά με τη χρησιμότητα και το ενδιαφέρον που προκαλεί (Framework for improving web based e-learning interactivity, 2016). Μάλιστα η σημασία της αντίληψης για ευκολία χρήσης και ανάδρασης διαπιστώνεται πως επηρεάζει άρρητα τις  επιδόσεις των μαθητών σε προγράμματα e-learning (Wei, Peng & Chou, 2014).

Πώς ενισχύεται η διαδραστικότητα;

Η διαδραστικότητα λοιπόν χρειάζεται να ενισχυθεί με συγκεκριμένες πρακτικές οι οποίες θα ικανοποιούν την ανάγκη και τις ανασφάλειες των εκπαιδευομένων. Με στόχο την διευκόλυνση της εξ αποστάσεως μάθησης οι εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές πλατφόρμες όπως η Moodle και η Blackboard, οι οποίες υποστηρίζουν την διαχείριση διαδικτυακών μαθημάτων και δραστηριοτήτων ταυτόχρονα με την ενίσχυση της έκθεσης των μαθητών στο αντικείμενο διδασκαλίας (Wei, Peng & Chou, 2014).

Αυτές οι πλατφόρμες πρέπει να ενισχυθούν με τα κατάλληλα εργαλεία που θα διευκολύνουν την επικοινωνία μεταξύ των συμμετεχόντων, όπως φόρμες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, φόρουμ και δωμάτια συνομιλίας. Έτσι ο φοιτητής θα ξεπεράσει το φόβο της ανασφάλειας λόγω της μη φυσικής επαφής με τον εκπαιδευτή. Εάν τα εμπόδια αυτά παραμεριστούν, ο χρήστης θα είναι πιο πρόθυμος να συνδεθεί τακτικά στο σύστημα και να συμμετάσχει στις υλοποιούμενες δραστηριότητες. Ταυτοχρονα είναι επιβεβλημένο οι χρήστες να εισέρχονται με υψηλή συχνότητα καθώς έτσι έχει παρατηρηθεί πως ενισχύεται η αλληλεπίδραση τους με τους άλλους συμμετέχοντες, καθηγητές και μαθητές (Wei, Peng & Chou, 2014).

Οι εκπαιδευτές έχουν καίριο ρόλο στο να εμπλέξουν τους μαθητές με τους άλλους συμμετέχοντες με σύγχρονο και ασύγχρονο τρόπο, ενθαρρύνοντας τους να ανταποκρίνονται στις ερωτήσεις τους δημιουργώντας μια κοινότητα μάθησης η οποία θα παρέχει στους μανθάνοντες ίσες ευκαιρίες επικοινωνίας όπως με ζωντανά μαθήματα και αλληλεπίδραση στο εικονικό περιβάλλον (Maboe, 2017).

Σε τελικό στάδιο ο εκπαιδευτικός πρέπει να καταφέρει να αναπτύξει μαζί με τους μαθητές μια ασύγχρονη επικοινωνία και να τη διαχειριστεί με το κατάλληλο τρόπο ώστε η κοινότητα μάθησης να είναι σε θέση να εμπλακεί σε συζητήσεις πάνω στο προς διάλογο θέμα (Maboe, 2017). Το ηλεκτρονικό μάθημα θα πρέπει να εμπλουτιστεί με περιεχόμενο το οποίο όχι μόνο προσφέρει ουσιαστικές δεξιότητες στους εκπαιδευόμενους αλλά πρέπει να παρουσιάζεται με τρόπο που προσελκύει την προσοχή και το ενδιαφέρον τους. Επιπλέον, πρέπει να χρησιμοποιηθούν ορισμένοι μηχανισμοί, όπως οι τεχνικές παιχνιδοποίησης, οι οποίες θα διδάξουν στον χρήστη μια νέα ικανότητα ή συμπεριφορά. Οι μηχανισμοί παιχνιδοποίησης “δείχνουν” την συνέπεια των αποφάσεων του χρήστη στην αλληλεπίδραση, όπως ακριβώς γίνεται και στα παιχνίδια. Αυτό επιτρέπει στον χρήστη να δει πώς οι επιλογές του επηρέασαν το αποτέλεσμα και ως εκ τούτου τον ενθαρρύνουν να κάνει καλύτερες επιλογές. Τα προγράμματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν προς αυτή την κατεύθυνση ποικίλουν. Ενδεικτικά προγράμματα τέτοιου τύπου αποτελούν το H5P, το Articulate Storyline ή το Captivate της Adobe.

Σε κάθε περίπτωση, αν θέλετε να δείτε πώς θα ενισχύσετε την διαδραστικότητα σε περιβάλλοντα eLearning, μπορείτε να διαβάσετε τον πλήρη οδηγό εδώ. 

Εν κατακλείδι δεν πρέπει να λησμονείται πως πρέπει να παρέχεται τεχνική βοήθεια σε δυσκολίες οι οποίες μπορεί να προκύψουν λόγω έλλειψης των απαραίτητων τεχνολογικών γνώσεων καθώς επίσης να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος σε όλη την διάρκεια του προγράμματος (Maboe, 2017)

Το άρθρο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην Αγγλική Γλώσσα στο https://elearningindustry.com/interactivity-in-elearning-programs-importance

Βιβλιογραφία

Borup, J., West, R.E. & Graham, C.R. (2012), Improving online social presence through asynchronous video. The Internet and Higher Education, 55(3), 195-203.

Chou, C., Peng, H. Y. & Chang, C. Y. (2010). The technical framework of interactive functions for course-management systems: students’ perceptions, uses, and evaluations. Computers & Education, 55(3), 1004-1017.

Framework for improving web based e-learning interactivity. (2016). 2016 24th Telecommunications Forum (TELFOR), Telecommunications Forum (TELFOR), 2016 24th, 1. doi:10.1109/TELFOR.2016.7818925

Maboe, K. A. (2017). Full Length Article: Use of online interactive tools in an open distance learning context: Health studies students’ perspective. Health SA Gesondheid, 22221-227. doi:10.1016/j.hsag.2017.02.001

Wei, H., Peng, H., & Chou, C. (2015). Can more interactivity improve learning achievement in an online course? Effects of college students’ perception and actual use of a course-management system on their learning achievement. Computers & Education, 8310-21. doi:10.1016/j.compedu.2014.12.013

Yung-Ming, C. (2014). Roles of interactivity and usage experience in e-learning acceptance: a longitudinal study. International Journal Of Web Information Systems, (1), 2. doi:10.1108/IJWIS-05-2013-0015